Aslında Tokat ağzıyla söyendiğinde "yuğurtmaç"dır bu lezzet birikimi.  Birçok kültürü içinde eriten Tokat'ımızın anneleri, ablaları ve nenelerinin ellerinde yoğurulmasından geliyor ismi.

Tüm Türkiye'de ünlü Tokat mutfağının işini yüklenen kadınlarının taş ocaklarda pişirdiği yoğurtmaç zamanla, kahvaltılık ya da atıştırmalık bir gıda halini almış. Hele hele ceviziyle haşhaşını da akla getirirsek oldukça da doyurucu.

İster sıcak ister soğuk yenildiği için kardeşler, eşler ve çocuklar için dört dörtlük bir aş olduğundan Tokat insanının günlük yaşantısının da ayrılmaz bir parçası olmuş geçen yüzyıllarla birlikte yoğurtmaç

Yani her zamanki gibi bu lezzeti de Anadolu'muzun kadınlarına borçluyuz.

Türk insanı bir tadı beğendi mi onu hep yanında ister. Yoğurtmacın lezzeti yörede iyice yayılınca artık evlerdeki mutevazi ölçekte yapılanlar yetmemiş. Hal böyle olunca işe Tokat'ın fırıncıları el atmış.

Böylece cevizli haşhaşlı lezzete çevre fırınlardan her zaman ulaşılır hale gelmiş. Köşedeki fırından alınan yoğurtmaçlar, samimi öğle yemeklerine ya da işyerlerindeki sabah kahvaltılarına sıcacık çayla birlikte ceviziyle haşhaşıyla konuk olmuşlar. Hatta günün yorgunluğuyle evlere dönerken sipariş edilir hale bile gelmiş. "Gelirken bizim fırından iki tane yoğurtmaç alsana" cümlesi o yüzden çok yabancı değil Tokatlılara.

2000'li yıllara gelindiğinde yoğurtmaç tüm Türkiye'de az da olsa bilinir olmuş. Olmuş olmaına ama her üreticinin kullandığı malzeme, pişirdiği süre, ortaya çıkan yoğurtmacın şekli, boyutu birbirinden farklı hale gelmiş.

Sonunda Turhal Sanayi Odası, yöremizin kültürel bir değeri olan yoğurtmacın geçen zamanla birlikte değişip bozulmasına engel olmak için "coğrafi işaret" alarak bu lezzeti tescilledi. Böylelikle tüketiciler lisanslı üreticilerin hepsinden aynı lezzet ve kalitedeki yoğurtmaca ulaşma imkanına kavuşmuş oldular.

İster Turhal'da ister Niksar'da; isterseniz İstanbul'da olun yoğurtmacın o dayanılmaz cevizli haşhaşlı tadı hep aynı, hep hatırladığınız gibi.

Tokat'dan uzaklaşan hemşehrilerimiz çok yakında market raflarında, memleket topraklarını hatırlatacak mis gibi yoğurtmaçlarla dünya standartlarına uygun ambalajlarda buluşacak.

Yeni deneyecek olanları da unutmadık merak etmeyin...

Tüm Türkiye hatta tüm dünya, Turhal Sanayi ve Ticaret Odası yönetimindeki projeyle yöremizin bu eşsiz lezzeti ile tanışacak.